Warmteterugwinning installatie vermindert stookkosten in appartementencomplexen

De energiefactuur vormt voor veel huishoudens in appartementencomplexen een aanzienlijke kostenpost. De energieprijzen zijn de afgelopen jaren fors gestegen, wat een zware last legt op het budget van bewoners. Gelukkig bestaan er innovatieve oplossingen die niet alleen de milieu-impact reduceren, maar ook significant kunnen besparen op de stookkosten. Warmteterugwinning (WRT) is zo'n technologie, met het potentieel om de energierekening van appartementencomplexen drastisch te verlagen.

Warmteterugwinning is een concept dat steeds meer aandacht krijgt als een manier om energie te besparen en tegelijkertijd het wooncomfort te verbeteren. Door de thermische energie die normaal verloren zou gaan te hergebruiken, kunnen appartementencomplexen hun energieverbruik significant verminderen. Dit resulteert niet enkel in lagere kosten, maar draagt eveneens bij aan een duurzamere leefomgeving. De volgende paragrafen leggen uit hoe WRT functioneert, welke types er zijn, wat de voordelen zijn, de potentiële nadelen en hoe u het kunt implementeren in uw appartementencomplex. We belichten tevens de financiële voordelen en geven inzicht in beschikbare subsidies.

Wat is warmteterugwinning (WRT)?

Warmteterugwinning, vaak afgekort tot WRT, is een technologie die thermische energie, die anders verloren zou gaan, opnieuw benut. Het basisprincipe is eenvoudig: in plaats van warme lucht of warm water simpelweg af te voeren, wordt de thermische energie eruit gehaald en gebruikt om bijvoorbeeld koude lucht of water voor te verwarmen. Dit proces kan substantieel bijdragen aan het verminderen van het energieverbruik, omdat er minder energie nodig is om de lucht of het water op de gewenste temperatuur te brengen. Stel je voor dat de thermische energie uit afgevoerd douchewater gebruikt wordt om het koude water dat naar de douche gaat, voor te verwarmen. Dat is het principe van WRT.

Fundamenten van warmteterugwinning

Het principe van warmteterugwinning is gebaseerd op het hergebruiken van thermische energie die anders verloren zou gaan. Denk hierbij aan warme afvoerlucht uit ventilatiesystemen, of warm afvalwater uit douches en wastafels. Door deze thermische energie te onttrekken en te gebruiken om bijvoorbeeld koude lucht of water voor te verwarmen, wordt de behoefte aan extra energie om te verwarmen verminderd. Dit leidt direct tot lagere stookkosten en een verminderde belasting van het milieu. De efficiëntie van een WRT-systeem wordt vaak uitgedrukt in een terugwinpercentage, dat aangeeft hoeveel procent van de warmte wordt teruggewonnen. Volgens onderzoek van Agentschap NL kan dit percentage oplopen tot 90% bij de meest geavanceerde systemen.

Types warmteterugwinningssystemen

Er bestaan verschillende types WRT-systemen, elk met hun eigen toepassingsgebied en efficiëntie. Voor appartementencomplexen komen een aantal specifieke systemen in aanmerking. Hieronder volgt een overzicht, inclusief technische details:

• Warmteterugwinning air-air (Ventilatie Mechanische Controle Dubbele Stroom (VMC DF)): Dit systeem recupereert de warmte uit de afgevoerde lucht van het ventilatiesysteem om de verse, binnenkomende lucht voor te verwarmen. Dit type is vooral efficiënt in de winter, wanneer het temperatuurverschil tussen de binnen- en buitenlucht groot is. Er zijn verschillende soorten warmtewisselaars, zoals platenwisselaars (rendement tot 95%) en roterende wisselaars (rendement tot 85%). Een platenwisselaar is doorgaans compacter en goedkoper, terwijl een roterende wisselaar minder gevoelig is voor bevriezing en een hogere luchthoeveelheid kan verwerken.
• Warmteterugwinning uit grijs water (douches, wastafels): Dit systeem haalt de thermische energie uit het afvalwater van douches en wastafels om het koude water dat naar de boiler gaat, voor te verwarmen. Omdat warm water veel elektrische energie vereist om te produceren, kan dit systeem significante besparingen opleveren. De efficiëntie hangt af van de hoeveelheid en temperatuur van het afvalwater, maar kan oplopen tot 60%.
• Warmteterugwinning uit afvalwater (gebouw niveau): Dit is een complexer systeem dat de thermische energie uit al het afvalwater van een gebouw recupereert. Dit vereist een uitgebreide infrastructuur en is doorgaans alleen rendabel voor grotere appartementencomplexen. De teruggewonnen warmte kan worden gebruikt voor het verwarmen van water of als bron voor een warmtepomp. Samenwerking met waterbedrijven is hierbij vaak noodzakelijk.
• Warmtepompen (PAC) met warmteterugwinning: Een warmtepomp kan worden gecombineerd met een WRT-systeem om de efficiëntie nog verder te verhogen. De warmtepomp onttrekt thermische energie aan de omgeving (lucht, water of bodem) en het WRT-systeem zorgt ervoor dat de thermische energie die anders verloren zou gaan, wordt hergebruikt. Dit leidt tot een hoger rendement en lagere operationele kosten.

Factoren bij de keuze van een WRT-systeem

Bij de selectie van een WRT-systeem voor een appartementencomplex zijn er verschillende factoren waarmee rekening gehouden dient te worden. De grootte van het gebouw, het bestaande verwarmingssysteem, het beschikbare budget, het gewenste comfortniveau en de geldende regelgeving spelen allemaal een rol. Het is cruciaal om een grondige analyse uit te voeren om het meest geschikte systeem te selecteren. Daarnaast is het raadzaam om een gecertificeerd adviseur in te schakelen om de mogelijkheden en de terugverdientijd te berekenen.

• Grootte van het gebouw: Grotere gebouwen hebben doorgaans meer potentieel voor warmteterugwinning appartement, maar vereisen tevens grotere en complexere systemen.
• Bestaande verwarmingssysteem: Het WRT-systeem moet compatibel zijn met het bestaande verwarmingssysteem en correct geïntegreerd worden.
• Budget: De kosten van de installatie en het onderhoud van een WRT-systeem kunnen aanzienlijk zijn. Het is belangrijk om een realistisch budget vast te stellen en rekening te houden met de terugverdientijd.
• Comfortniveau: Sommige WRT-systemen kunnen leiden tot een verbetering van het comfort appartement, bijvoorbeeld door een betere luchtkwaliteit en een stabielere temperatuur.
• Regelgeving: Er zijn verschillende regels en normen (zoals de NEN 7120) die van toepassing zijn op de installatie van WRT-systemen.

Voordelen en nadelen van WRT in appartementencomplexen

De implementatie van WRT-systemen in appartementencomplexen brengt significante voordelen met zich mee, zowel op financieel als op ecologisch vlak. De stookkosten kunnen drastisch worden verlaagd, het comfort van de bewoners verbetert en de milieu-impact wordt verminderd. Er zijn echter ook potentiële nadelen waarmee rekening gehouden moet worden.

Significante reductie van de stookkosten

Het meest directe voordeel van WRT is de reductie van de stookkosten. Door thermische energie die anders verloren zou gaan te hergebruiken, hoeft er minder elektriciteit te worden aangekocht om het gebouw te verwarmen. Volgens Milieu Centraal kan een goed ontworpen WRT-systeem de stookkosten met 15% tot 30% reduceren. Dit is een significante besparing, zeker gezien de huidige energieprijzen. Neem een gemiddeld appartement appartement in een complex dat €1500 per jaar betaalt aan stookkosten. Met een WRT-systeem zou dit teruggebracht kunnen worden tot €1050 - €1275 per jaar, een besparing van €225 - €450 per appartement, afhankelijk van het type systeem en de isolatie.

De daadwerkelijke besparing hangt af van verschillende factoren, zoals de isolatie van het gebouw, het type WRT-systeem en het gedrag van de bewoners. Optimale isolatie zorgt ervoor dat thermische energie langer in het gebouw blijft, waardoor er minder energie nodig is om te verwarmen. Een efficiënt WRT-systeem recupereert meer thermische energie, wat leidt tot hogere besparingen. Bewoners die zuinig omgaan met energie, bijvoorbeeld door de verwarming lager te zetten als ze niet thuis zijn, kunnen de besparingen nog verder verhogen.

Verbetering van het comfort

Naast de financiële voordelen draagt WRT ook bij aan een verbetering van het wooncomfort van de bewoners. Een correct ontworpen WRT-systeem zorgt voor een constante toevoer van verse lucht, zonder koude tocht. Dit is vooral belangrijk in goed geïsoleerde appartementen, waar de lucht anders snel kan vervuilen. Door de lucht continu te verversen, wordt de concentratie van schadelijke stoffen verminderd en de luchtkwaliteit verbeterd. Dit kan leiden tot minder gezondheidsklachten, zoals hoofdpijn en vermoeidheid.

WRT kan bovendien de luchtvochtigheid reguleren. Een te hoge luchtvochtigheid kan leiden tot schimmelvorming, wat schadelijk is voor de gezondheid. Een WRT-systeem kan de overtollige vocht uit de lucht verwijderen, waardoor het risico op schimmelvorming vermindert. Het resultaat is een gezonder en comfortabeler leefklimaat.

Positieve impact op het milieu

WRT is niet alleen gunstig voor de portemonnee, maar ook voor het milieu. Door minder energieverbruik, wordt de uitstoot van schadelijke stoffen gereduceerd. De verbranding van fossiele brandstoffen, zoals gas en olie, is een belangrijke bron van CO2-uitstoot, wat bijdraagt aan klimaatverandering. Door WRT te implementeren, wordt de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen verminderd en de CO2-uitstoot verlaagd. Dit is een belangrijke stap in de transitie naar een duurzamere energievoorziening. Verschillende rapporten van het IPCC benadrukken het belang van energie-efficiëntie voor het behalen van klimaatdoelstellingen.

Een gemiddeld appartementencomplex met 50 appartementen kan door WRT jaarlijks minder CO2 uitstoten. Door te investeren in WRT, dragen appartementencomplexen bij aan een schonere lucht en een gezondere planeet. De installatie van een warmteterugwinningssysteem kan tevens positief bijdragen aan de score van het Energieprestatiecertificaat (EPC label verbeteren appartement), wat op termijn de waarde van het gebouw verhoogt.

Verhoging van de waarde van het onroerend goed

Een appartementencomplex dat is uitgerust met een WRT-systeem is aantrekkelijker voor potentiële kopers en huurders. De lagere energiekosten en het verbeterde comfort maken het gebouw aantrekkelijker dan vergelijkbare gebouwen zonder WRT. Bovendien hechten steeds meer mensen waarde aan duurzaam wonen appartement. Een gebouw met een lage CO2-uitstoot en een goede energieprestatie wordt gezien als een investering in de toekomst. Dit resulteert in een hogere marktwaarde en een snellere verkoop of verhuur.

Mogelijke nadelen

Ondanks de vele voordelen, zijn er ook mogelijke nadelen aan WRT systemen. De initiële investeringskosten kunnen hoog zijn. Daarnaast is een correcte installatie cruciaal; een verkeerd geïnstalleerd systeem kan juist leiden tot een hoger energieverbruik en gezondheidsproblemen (zoals schimmelvorming). Regelmatig onderhoud is noodzakelijk om de efficiëntie en de levensduur van het systeem te garanderen. Bovendien is WRT niet altijd even effectief in oudere gebouwen met slechte isolatie. Een goede isolatie is essentieel om de warmte binnen te houden en de energiebesparing te maximaliseren.

Implementatie van WRT in een appartementencomplex

De implementatie van een WRT-systeem in een appartementencomplex is een complex project dat zorgvuldige planning en uitvoering vereist. Van de eerste analyse tot het uiteindelijke onderhoud, elke stap is cruciaal voor een succesvol resultaat. Het is essentieel om de juiste professionals in te schakelen en de bewoners te betrekken bij het proces. Begin met een grondige analyse van de huidige situatie en stel een helder plan op, inclusief budget en tijdsplanning.

De belangrijkste projectstappen

Het implementatieproces van een WRT-systeem bestaat uit verschillende stappen:

• Energie audit van het gebouw: Een grondige analyse van het energieverbruik van het gebouw is essentieel om het potentieel voor WRT te bepalen. Schakel hiervoor een gecertificeerd energieadviseur in.
• Keuze van het WRT-systeem: Op basis van de analyse wordt het meest geschikte WRT-systeem geselecteerd. Laat u hierbij adviseren door verschillende specialisten en vraag offertes aan.
• Vergunningen: Controleer of er vergunningen nodig zijn voor de installatie bij uw gemeente of lokale overheid.
• Installatie: De installatie moet worden uitgevoerd door gekwalificeerde professionals met aantoonbare ervaring.
• Ingebruikname en afstelling: Het systeem moet correct worden afgesteld om een optimale prestatie te garanderen. Controleer de instellingen regelmatig.
• Prestatie monitoring en onderhoud: Regelmatig onderhoud is belangrijk om de efficiëntie van het systeem te behouden. Sluit eventueel een onderhoudscontract af.

Potentiële uitdagingen en oplossingen

Bij de implementatie van WRT kunnen er verschillende uitdagingen optreden. Het is belangrijk om deze uitdagingen te identificeren en oplossingen te vinden.

• Initiële investeringskosten: De kosten van de installatie kunnen aanzienlijk zijn. Oplossingen zijn het zoeken naar subsidies warmteterugwinning appartement en het onderzoeken van financieringsmogelijkheden.
• Installatiewerkzaamheden: De werkzaamheden kunnen overlast veroorzaken voor de bewoners. Het is belangrijk om de communicatie goed te organiseren en de overlast te minimaliseren. Maak duidelijke afspraken met de aannemer.
• Onderhoud: Regelmatig onderhoud is essentieel, maar kan kosten met zich meebrengen. Het afsluiten van een onderhoudscontract kan een goede oplossing zijn.
• Acceptatie van bewoners: Het is belangrijk om de bewoners te informeren over de voordelen van WRT en hun te betrekken bij het proces. Organiseer bijvoorbeeld een informatieavond.

Subsidies en financiële steun

Investeren in warmteterugwinning is een belangrijke stap richting duurzaamheid en energiebesparing. Om deze investeringen te stimuleren, zijn er diverse subsidies en financiële steunmaatregelen beschikbaar voor appartementencomplexen. Deze steun kan een aanzienlijk deel van de initiële kosten dekken, waardoor de terugverdientijd van de investering wordt verkort en de financiële drempel wordt verlaagd. Het is van belang om te weten welke subsidies beschikbaar zijn en hoe u hiervoor in aanmerking komt. Raadpleeg de websites van de betreffende overheidsinstanties voor actuele informatie en voorwaarden.

Regio	Type Subsidie	Details	Website
Vlaanderen	Mijn VerbouwPremie	Subsidie voor energiebesparende maatregelen, inclusief warmteterugwinning.	Mijn VerbouwPremie
Wallonië	Primes Habitation	Financiële steun voor renovatiewerken die de energieprestaties verbeteren.	Primes Habitation
Brussel	Premies Energie	Verschillende premies voor energiebesparende investeringen in woningen en gebouwen.	Premies Energie
Nederland	ISDE (Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing)	Subsidie voor warmtepompen, zonneboilers en andere duurzame energie-installaties.	ISDE

In Vlaanderen kunnen appartementencomplexen bijvoorbeeld aanspraak maken op de "Mijn VerbouwPremie", die subsidies biedt voor energiebesparende maatregelen. In Wallonië zijn er de "Primes Habitation" die renovatiewerken ondersteunen die de energieprestaties verbeteren. Brussel biedt diverse "Premies Energie" voor energiebesparende investeringen in woningen en gebouwen. In Nederland is er de "ISDE", die subsidies verstrekt voor warmtepompen en andere duurzame energie-installaties. De exacte voorwaarden en bedragen variëren per regio en subsidieprogramma. Controleer altijd de actuele informatie op de website van de betreffende instantie.

Naar een duurzame toekomst met WRT

Warmteterugwinning is een krachtige technologie die een belangrijke rol kan spelen in het verlagen van de stookkosten en het verminderen van de milieu-impact. Door thermische energie die anders verloren zou gaan te hergebruiken, kunnen appartementencomplexen hun energieverbruik substantieel verminderen. Dit resulteert niet enkel in lagere kosten, maar draagt eveneens bij aan een duurzamere leefomgeving. Het is belangrijk om zowel de voordelen als de nadelen zorgvuldig af te wegen en een weloverwogen beslissing te nemen.

Bent u eigenaar of beheerder van een appartementencomplex, neem dan vandaag nog actie! Laat een energie audit uitvoeren, onderzoek de verschillende WRT-systemen die beschikbaar zijn en neem contact op met professionals voor advies. Samen kunnen we werken aan een duurzame toekomst en de stookkosten in appartementencomplexen drastisch verlagen. Vraag vandaag nog een offerte aan voor een WRT-systeem en ontdek hoeveel u kunt besparen.